Recycle oude materialen
Zuinig zijn op onze wereld. Goede voornemens die hebben we allemaal. Maar als je een pot oude knopen tegenkomt denk je: Oude troep, gooi maar weg. Wat moet je ermee?
Toch hoeft het niet zo te zijn. Vaak maakt onbekend ook onbemind. Daarom heb ik het een en ander op een rijtje gezet over de wereld van de knopen.
Overzicht, leuke weetjes uit de wereld van de knopen
• Knopen werden in de 5de en 6de eeuw na Chr. Gebruikt in het Midden-Oosten.
De knopen die er nog zijn uit deze tijd liggen in musea. Als ze al op de markt komen zijn ze onbetaalbaar. Het is dus niet waarschijnlijk dat je die nog in een oude
knopendoos tegenkomt.
• In de Middeleeuwen wordt het gebruik van knopen bepaald door de overheid. Aan de knopen kon je zien welke plaats een drager/ster in de maatschappij had.
Knopen werden nauwelijks gebruikt. Kleding werd bij elkaar gehouden met linten, gordels, ceintuurs en spelden.
• Vanaf de 14de eeuw mogen mensen zelf weten wat ze dragen. De knoop wordt een mode item. Iedereen die het zich kan veroorloven wil zich ermee onderscheiden.
In de Gotiek zijn knopen nodig om nauwsluitende kleding te kunnen dragen. Er ontstaat maatkleding waarbij knopen noodzakelijk zijn om het aan en uit te kunnen
trekken. Maar knopen dienen dan ook als decoratie.
• Veel knopen zijn verloren gegaan omdat ze uit waardevolle materialen waren vervaardigd. In de Renaissance waren veel knopen van zilver en goud met edelstenen.
De meeste knopen zijn omgesmolten of omgewerkt om schulden af te betalen.
• In de 17de eeuw gingen vrouwen veel kant dragen, linten en strikken. Daar kwamen weinig knopen aan te pas. Heren droegen op vesten en geklede jassen wel veel knopen
maar die waren van goedkope materialen gemaakt. Of bekleed met hetzelfde materiaal als het vest/jas.
• Been wordt door de eeuwen heen als grondstof voor knopen gebruikt. Ze werden uit ribben en schenen van schapen en runderen gesneden. In de 19de eeuw werden in
Engeland en Frankrijk veel knopen voor hoorn gemaakt. Gevormd door verhitting of gesneden uit hoorn. Vaak zijn de initialen van de maker nog op de achterkant te
vinden. In Nederland worden er in die tijd alleen bijzondere knopen gemaakt voor de klederdrachten.
• Elsa Schiaparelli, modeontwerpster die in 1954 haar laatste show had en net zo groot was als Chanel, blies de knopenindustrie weer nieuw leven in met haar
surrealistische ontwerpen.
• Ritsen, klittenband en de komst van de wasmachine, hebben het gebruik van duurzame knopen een heel stuk verdrongen. De massaproductie zorgt voor veel plastik
knopen. Wat je in deze tijd weer ziet ontstaan zijn Studio’s, die speciaal voor verzamelaars knopen maken. Ook heeft Diego Della Valle (oprichter van Tod’s) al de rechten
gekocht van het werk van Els Schiaparelli en wil hij haar werk weer nieuw leven inblazen.
Recyclen en Cradle to Cradle zijn hot
Misschien ligt er bij jou nog ergens een schat aan knopen?
Wat is jou verhaal bij die ene knoop? Welke herinneringen komen bij jou weer naar boven? Is er een knoop die je dierbaar is en die je graag een nieuw leven inblaast?
Ik schreef over dit onderwerp al eender een blog Oma Dikmans knopendoos klik op de titel als je die blog wilt lezen.
Anja van Rijen
Kunst Speciaal voor jou